Dr Barbara Latacz - polska fizyczka dokonała przełomu

Barbara Latacz to polska fizyczka współpracująca z Europejską Organizacją Badań Jądrowych CERN. Brała udział m.in. w eksperymencie BASE – Baryon Antibaryon Symmetry Experiment, który ma na celu porównanie magnetycznych momentów protonu i antyprotonu, by zbadać symetrię materii i antymaterii.

Eksperyment BASE - o co chodzi?

W eksperymencie BASE mierzy się bardzo precyzyjnie właściwości takie jak moment magnetyczny protonu i jego odpowiednika – antyprotonu. Barbara Latacz brała aktywny udział w tym projekcie.

- Polska fizyk, Barbara Latacz odkryła pierwszy w historii kubit z antymaterii!!! Do dziś ta cząstka miała wymiar hipotetyczny. Antymateria to "lustrzane odbicie" materii. Składa się z cząstek, które mają takie same właściwości jak zwykłe cząstki (np. elektrony, protony), ale z przeciwnym ładunkiem elektrycznym. Na przykład antyelektron (pozyton) ma dodatni ładunek, a nie ujemny jak elektron. Kiedy antymateria spotyka się ze zwykłą materią, obie się niszczą, zamieniając się w energię a ta jest największa obok grawitacji siłą natury. Do dziś qubity antymaterii były hipotetyczne. Nie wiedzieliśmy, czy istnieją. Dziś dzięki Polce to wiemy!! - pisał Maciej Kawecki w social mediach.

W prestiżowym czasopiśmie "Nature" Barbara Latacz wraz z zespołem opisała przełomowy wynik – udało im się przez blisko minutę utrzymać antyproton uwięziony w pułapce, który przechodził pomiędzy dwoma stanami kwantowymi. W ten sposób powstał pierwszy "qubit antymaterii" – czyli kwantowy bit zbudowany nie z elektronów czy fotonów, ale z antyprotonu, przechowywanego w stanie superpozycji. W odróżnieniu od klasycznego bitu komputerowego, który przyjmuje wyłącznie wartość 0 albo 1, qubit może znajdować się w obu stanach równocześnie, co otwiera drogę do zupełnie nowych możliwości badawczych.

Barbara Latacz otrzymuje nominację w plebiscycie #Wszechmocne w kategorii #Wszechmocne w nauce.

Wybitna naukowczyni

Pomiar momentu magnetycznego antyprotonu z taką precyzją może rzucić światło na pytanie, dlaczego Wszechświat jest zdominowany przez materię, a antymateria jest nieobecna w podobnej skali. Wyniki takich eksperymentów są kluczowe dla zrozumienia asymetrii materii i antymaterii w kosmosie oraz mogą prowadzić do nowych odkryć w fizyce fundamentalnej.

Zespół naukowców wykorzystuje pułapki Penninga – zaawansowane urządzenia do przechwytywania i kontrolowania naładowanych cząstek (jak protony czy antyprotony) przy pomocy precyzyjnych pól magnetycznych i elektrycznych. Utrzymanie cząstki w stanie superpozycji kwantowej przez dłuższy czas to wielkie wyzwanie techniczne i teoretyczne, które wymaga niezwykłej precyzji i stabilności układów eksperymentalnych.

Pozostałe nominowane w kategorii #Wszechmocne w nauce poznasz TUTAJ.